جلد 5، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1403 )                   جلد 5 شماره 2 صفحات 174-141 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Abolhasani Niaraki F. Mulla Sadra’s Innovations in Understanding the Heath of the Soul and Treating Its Diseases. پژوهش های مابعدالطبیعی 2024; 5 (2) :141-174
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-301-fa.html
ابوالحسنی نیارکی فرشته. نوآوری‌های ملاصدرا در تحلیل سلامت نفسانی و درمان بیماری‌های آن. پژوهش های مابعدالطبیعی. 1403; 5 (2) :141-174

URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-301-fa.html


دانشگاه مازندران ، f.abolhasani@umz.ac.ir
چکیده:   (610 مشاهده)
مقاله حاضر به رصد شواهد پراکنده مرتبط با سلامت نفس و بیماری­های آن در آثار صدرا می­پردازد و با جمع‌آوری مطالب، نظریۀ سلامت نفس ملاصدرا را بازسازی می­نماید. براین اساس: 1) تحلیل مفهومی سلامت (صحت) و بیماری (مرض)، 2) ملاک­ها و زیرملاک­های مصداقی سلامت نفس، 3) تبیین علل تحقق بیماری­ها، 4) تحلیل مراتب مختلف سلامت و 5) ارائه راه­کارهای درمانی صدرا در معالجه بیماری­های نفسانی ضرورت دارد. این مسائل، به فراخور مبحث، با مقایسۀ تطبیقی آراء ملاصدرا، با اخلاق­نگاران فلسفی پیشین، نظیر زکریای رازی، ابن­مسکویه، طوسی، و دوانی که مستقلاً و منسجم به «صحت نفس» پرداخته­اند، تحلیل می­گردد. جمع­آوری آراء پراکنده ملاصدرا در سلامت و درمان، نوآوری­های محدودی را در برخی از مؤلفه­ها نسبت به پیشینان نمایانگر است؛ اما آنچه که نظریۀ سلامت وی را قابل توجه می­سازد، توجه به مبانی خاص صداریی همچون رابطۀ نفس و بدن، جنبه جسمانیه­الحدوثی نفس، تشکیک و حرکت جوهری انسان، و قاعده «النفس فی وحدتها کل­القوی» و ... است که مبانی­ متفاوتی را برای مباحث سلامت نفس به ارمغان آورده است. شناخت دقیق بیماری و تشخیص منشأ و عوامل آن، درمان از طریق اضداد (تا نیل به اعتدال)، درمان­های شناختی مبتنی بر تغییر انگاره، تنبیه و عقوبت و مداومت بر فضیلت، (راه­کاری مثبت­نگر) از جمله راه­کارهای رصد شده از آراء ملاصدرا است.
متن کامل [PDF 1745 kb]   (142 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: فلسفی

فهرست منابع
1. ابن¬سینا (1404)، الشفاء( المنطق)، به تحقيق سعيد زايد و..، قم، مكتبة آية الله المرعشی.
2. ابن سینا (1426)، القانون فی الطب، بیروت، دارأحیا التراث العربی.
3. ابن¬مسکویه رازی (1381)، تهذیب¬الاخلاق، ترجمه و توضیح علی اصغر حلبی، چ اول، تهران، اساطیر.
4. ابوالحسنی نیارکی، فرشته (1400)، نظریه اخلاقی خواجه نصیرالدین طوسی، قم، طه.
5. ارسطو ( 1389)، درباره نفس، ترجمه علیمراد داودی، چ پنجم، تهران، حکمت.
6. ارسطاطالیس ( 1381)، اخلاق نیکوماخس، مترجم سید ابوالقاسم پور حسینی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
7. افلاطون (1390)، جمهور، ترجمه م. فؤاد رحمانی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
8. الرازی، ابوبکر محمدبن زکریّا (1973م/ 1393ق)، رسائل فلسفیۀ مضاف‌الیها قطعاً من کتبه المفقودۀ- الطب الروحانی، تحقیق پُل کرواس، بیروت، دارالافاق الجدیدۀ.
9. دوانی، جلال¬الدین (1391)، اخلاق جلالی، به تصحیح عبدالله مسعودی آرانی، تهران، انتشارات اطلاعات.
10. طوسی، خواجه نصیرالدین ( 1387)، اخلاق ناصری، به تصحیح و تنقیح مجتبی مینوی و علیرضا حیدری، تهران، خوارزمی.
11. طوسی، خواجه نصیرالدین (1374)، آغاز و انجام، مقدمه و شرح و تعليقات از آيت الله حسن زاده آملی، تهران، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی.
12. طوسی، خواجه نصیرالدین (1361)، اساس الاقتباس، (به تصحیح مدرس رضوی)، تهران، دانشگاه تهران.
13. فارابی، ابونصر (1987)، التنبیه علی سبیل سعادۀ فارابی، تحقیق جعفر آل یاسین، بیروت، بی¬نا.
14. فارابی، ابونصر (1405)، فصول منتزعه، تحقيق و تصحيح و تعليق از دكتر فوزى نجا، تهران، مکتبه¬الزهراء.
15. فخررازی (1397)، شرح مشکلات کتاب القانون، تصحیح نجفقلی حبیبی، تهران، کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
16. فرامرز قراملکی، احد (1400)، نظریه اخلاقی محمد¬بن زکریای رازی، تهران، مؤسسه پژوهشی حکمت.
17. ملاصدرا (1360)، أسرار الآيات و أنوار البينات‏، تحقیق خواجوی، تهران، انجمن اسلامي حكمت و فلسفه اسلامي‏.
18. ملاصدرا (1366)، تفسير القرآن الكريم، قم، بیدار.
19. ملاصدرا (1981)، الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة، بیروت، دار إحياء التراث العربي.
20. ملاصدرا (1302)، مجموعة الرسائل التسعة، قم، مكتبه المصطفوي‏.
21. ملاصدرا ( 1417)، الشواهد الربوبية في المناهج السلوكية، بیروت، مؤسسة التاريخ العربي.
22. ملاصدرا (1391)، عرشیه، ترجمه و تصحیح محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولی.
23. ملاصدرا (1371)، عرفان و عارف نمايان ترجمه كتاب كسر أصنام الجاهلية، مترجم محسن بيدارفر‏، تهران، الزهراء.
24. ملاصدرا ( 1354)، المبدأ و المعاد، تهران، انجمن حكمت و فلسفه ايران‏.
25. ملاصدرا ( 1378)، المظاهر الإلهية في أسرار العلوم الكمالية، تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا.
26. ملاصدرا (1363)، مفاتیح الغیب، تهران، وزارت فرهنگ و آموزش عالى، انجمن اسلامى حكمت و فلسفه ايران.
27. ملاصدرا ( 1302)، مجموعة الرسائل التسعة، قم، مكتبه المصطفوي‏.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پایگاه عمومی نشریات یکتاوب می باشد.

طراحی و برنامه نویسی و مالکیت فکری متعلع به : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC-BY-NC-ND 

Designed & Developed & coptright of web platform by : Yektaweb