جلد 5، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1403 )
جلد 5 شماره 2 صفحات 202-175 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Dadjoo I. New Essentialism and Contrast to Humean Metaphysics. پژوهش های مابعدالطبیعی 2024; 5 (2) :175-202
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-321-fa.html
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-321-fa.html
دادجو ابراهیم. ذات‌گرایی جدید و مقابله با مابعدالطبیعه هیومی. پژوهش های مابعدالطبیعی. 1403; 5 (2) :175-202
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، idadjoo@gmail.com
چکیده: (314 مشاهده)
مابعدالطبیعه هیومی دیدگاهی است که عموم فلسفه‌ها و فلسفههای علم ضدذات‌گرایانه و ضدّواقع‌گرایانه‌ای را، که از زمان نیوتن تا حال حاضر وجود دارند، دربرمی‌گیرد. در مابعدالطبیعه هیومی اشیاء دارای ذات و خواص ذاتی نیستند و این بدان معنا است که اشیا منفعل و غیرفعّالند و بین آن‌ها علّیت و ضرورتی نیست. از این روی، اشیاء نه برحسب قوا، استعدادها و گرایشهای علّی‌ای که دارند، بلکه بر اساس خواص و اوضاع و احوالی که تابع تغییرات مکانی زمانی‌اند، رفتار می‌کنند. قوانین طبیعت نیز نه قوانینی علّی، بلکه صرف انتظام‌هایند و بنابراین قوانینی ممکناند و نمی‌توان از صادق بودن قوانین طبیعت سخن گفت. برای باور به ضرورت و علّیت به نظریه‌ای نیاز است که کاملاً غیرهیومی باشد و ذات‌گرایی قدیم و جدید توانسته است به این نظریه کاملاً غیرهیومی راه یابد. در ذات‌گرایی قدیم و جدید، علّیت و فاعلیّت هر چیز، از ذات آن چیز ناشی است. در ذات‌گرایی جدید، اشیاء دارای قوا، استعدادها و گرایشهای علّی‌اند. آن‌ها خواص ذاتی اشیا را تشکیل داده، و پایه‌های ضرورت و علیت فرایندهای طبیعی و صادق‌سازندگان قوانین طبیعتاند. قوانین طبیعت نیز قوانینی علّی و ضروری‌اند و می‌توان از صادق بودن آن‌ها سخن گفت.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
فلسفی
فهرست منابع
1. ابن‌سینا (1404)، الشفاء، المنطق، با مقدمه ابراهیم مدکور، قم: منشورات مکتبه آیه‌الله العظمی المرعشی النجفی.
2. ابن¬سینا (1980)، عیون الحکمه، تحقیق عبدالرحمن بدوی، الطبعه الثانیه، لبنان، بیروت، وکاله المطبوعات و دارالقلم.
3. ابن¬سینا (1364)، النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، ویرایش و دیباچه محمد تقی دانش‌پژوه، تهران: مانتشارات دانشگاه تهران.
4. ارسطو (1378)، ارگانون، ترجمه شمس‌الدین ادیب سلطانی، چاپ اول، تهران: انتشارات نگاه.
5. ارسطو (1385)، متافیزیک، ترجمه شرف‌الدین خراسانی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات حکمت.
6. بارکلی، جورج (1375)، رساله در اصول علم انسانی و...، ترجمه منوچهر بزرگمهر، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
7. جوادی آملی، عبدالله (1375)، رحیق مختوم، بخش پنجم از جلد اول، چاپ اول، قم: مرکز نشر اسراء.
8. دادجو، ابراهیم (1400)، ذات‌گرایی جدید در فلسفه علم معاصر (پژوهش و ترجمه)، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
9. دکارت، رنه (1371)، اصول فلسفه، ترجمۀ منوچهر صانعی دره‌بیدی، الهدی.
10. صدرالدین شیرازی، محمد(1382)، شرح و تعلیقه بر الهیات الشفاء، تصحیح نجفقلی حبیبی، تهران: بنیاد حکمت صدرا.
11. طباطبائی، سید محمد حسین (1373)، نهایه الحکمه، ترجمۀ مهدی تدین، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
12. کاپلستون، فردریک (1386)، تاریخ فلسفه، ج. 5، ترجمۀ جلال‌الدین اعلم، چاپ پنجم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
13. Achinstein, p., 'The Identity of Properties', American Philosophical Quarterly, 11, pp. 267 - 276.
14. Bigelow, I.C. and Pargetter, R.J. (1990), Science and Necessity, Cambridge, Cambridge University Press. [DOI:10.1017/CBO9780511551611]
15. Ellis, Brian (2001), Scientific Essentialism, Cambridge.
16. Ellis, B. and Lierse, C., 'Dispositional Essentialism', Australasian Journal of Philosophy, 72, pp. 27 - 45. [DOI:10.1080/00048409412345861]
17. Fales, E. (1990), Causation and Universal, London, Routledge and Kegan Paul.
18. Hume, David (1951), A Treatise of Human Nature, ed. By L. A. Selby - Bigge, Oxford.
19. Hume, David (1975), Enquiries Concerning Human Understanding and Concerning the Principles of Morals, eds. L. A. Selby - Bigge, P. H. Nidditch, Oxford, clarendon Press. [DOI:10.1093/actrade/9780198245353.book.1]
20. Lewis, D. K (1986), On the Plurality of Worlds, Oxford, Blackwell.
21. Locke, John (1924), An Essay Concerning Human Understanding, Abriged and edit. A. S. Pringle - Pattison, Oxford.
22. Sankey, Howard (2008), Scientific Realism and the Rationality of Science, Published by Ashgate Publishing Company, England.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
نظرسنجی
