جلد 5، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1403 )
جلد 5 شماره 2 صفحات 107-83 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shokrollahi N. The Consequences of Allamah Tabatabaei’s Views on the Rationality of Revealed Teachings. پژوهش های مابعدالطبیعی 2024; 5 (2) :83-107
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-311-fa.html
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-311-fa.html
شکراللهی نادر. لوازم نظر علامه طباطبایی درباب عقلی بودن آموزههای وحیانی. پژوهش های مابعدالطبیعی. 1403; 5 (2) :83-107
گروه معارف دانشگاه خوارزمی ، shokrollahi@khu.ac.ir
چکیده: (369 مشاهده)
علامه طباطبایی، از سویی آموزههای انبیاء را عقلی میداند؛ یعنی اعتبار خود را از استدلال و برهان میگیرد، نه از معجزه انبیاء. طبق این نگاه، دست عقل به سنجش همه تعالیم انبیاء میرسد. لازمه این سخن آن است که ادیان آموزه فراعقلی نداشته باشند. از سوی دیگر در بحث از جزئیات معاد و در بحث از ضرورت نبوت بر اساس نیاز به قانون از نقصان عقل در اداره زندگی اجتماعی برای رسیدن به سعادت سخن میگوید که نشان از فراعقلی بودن آموزههای دینی در بعضی از حوزههاست. این تهافت ظاهری چگونه باید حل شود؟ و لوازم سخن ایشان در دینفهمی و اجرای دین در جامعه چیست؟ در این نوشته به روش استنادی و تحلیلی، راهحلهای احتمالی برای رفع این اشکال بررسی شده است. شاید نظر علامه این باشد که اصل آموزههای ادیان عقلی است؛ زیرا از امور واقعی سخن میگوید، اما کشف آن در توان افراد عادی نیست؛ بلکه پس از بیان انبیاء دیگران هم قدرت درک آن را دارند. اگر این سخن را بپذیریم ثمراتی در پی دارد. مهمترین ثمره آن این است که در فهم دین باید به قرائن عقلی توجه کرد و برای عملی و اجرائی شدن آموزههای دینی در اجرا، چه در حوزه ترویج آموزههای هستیشناسانه و چه در حوزه باید و نبایدهای فقهی و اخلاقی باید به قرائن و یافتههای عقلی توجه کرد. اما بررسی صحت اضلاع نظریۀ علامه، که از یک عقلگرایی حداکثری نشان دارد، خارج از مقصود این نوشته است.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
کلامی
فهرست منابع
1. ابن¬رشد، ابوالوليد محمد بن احمد (1998م)، الکشف عن مناهج الادله فی عقائد المله،مع مدخل و مقدمه تحليليه محمد عابد الجابری،الطبعه الاولی،بيروت، مرکز دراسات الوحده العربيه.
2. ابن¬سینا (1404)، الشفاء (الالهیات)، تصحیح زاید سعید، مکتبه آیه الله المرعشی، قم.
3. الآملي؛ محمد تقي(بی‌تا)، درر الفوائد، مع مقدمة تبحث عن نبذه من حیاة المؤلف و تألیفاته المنیفة. ۲ ج. قم - ایران: اسماعيليان.
4. ژیلسون، اتین (1366)، روح فلسفه در قرون وسطی، ترجمة ع. داودی، تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
5. جوادی آملی، عبدالله (1386)، شریعت در آینه معرفت، کوشش حمید پارسانیا، چ5، اسراء، قم.
6. سبحانی، جعفر (1414)، محاضرات فی الالهیات، تلخیص: علی ربانی گلپایگانی، موسسة نشر اسلامی وابسته به جامعة مدرسین قم.
7. طباطبایی، محمدحسین (1362)، اعجاز قرآن، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء.
8. طباطبایی، محمدحسین (1387)، قرآن در اسلام، به کوشش سیدهادی خسروشاهی، ناشر: موسسة بوستان کتاب، قم.
9. طباطبایی، محمدحسین (1388)، ترجمة تفسیرالمیزان، ج1، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، انتشارات اسلامی، وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. چاپ بیست و هشتم.
10. طباطبایی، محمدحسین (۱۳۷۸)، شیعه در اسلام. قم، ایران: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. دفتر انتشارات اسلامی.
11. الطوسی، خواجه نصیرالدین (1375)، شرح الاشارات و التنبیهات، چ1، نشر البلاغه، قم.
12. هاسپرس، جان(1371)، فلسفة دین، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم.
13. هیک، جان(1372)، فلسفة دین، ترجمة بهرام راد، ویرایش بهاءالدین خرمشاهی، تهران: انتشارات بین المللی هدی.
14. Swinburne, Richard (2004), The existence of God, Oxford, Clarendon Press, Second Edition. [DOI:10.1093/acprof:oso/9780199271672.001.0001]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
نظرسنجی
