جلد 4، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1402 )                   جلد 4 شماره 2 صفحات 191-167 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Hesseini S S. Mullasadra’s Viewpoint on the Art. پژوهش های مابعدالطبیعی 2023; 4 (2) :167-191
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-230-fa.html
حسینی شهاب الدین. نگاه صدرالمتالهین به مسأله هنر. پژوهش های مابعدالطبیعی. 1402; 4 (2) :167-191

URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-230-fa.html


دانشگاه خوارزمی
چکیده:   (1662 مشاهده)
صدر المتالهین مصادیق هنر را مورد توجه قرار داده است. در این­جا برآنیم تا مواردی از آن را بیان کنیم و سپس درباره هنر، اعم از هنر دینی و هنر سکولار، توجه کنیم که  چه نسبتی با فلسفه و حکمت متعالیه صدرایی دارد، زیرا عموما هنر با عالم خیال ارتباط دارد و هنرمند از عنصر خیال در آفرینش هنری بهره می برد، ولی حکمت به معرفت حقایق عالم می­پردازد. از این جهت بین حکمت و هنر، به لحاظ معناشناختی و پدیدارشناختی پیوندی قابل تصور است یا نه؟ این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، دیدگاه صدرالمتالهین درباره هنر را مورد بررسی قرار می­دهد. دراین­جا دیدگاه­های مختلفی­ وجود دارد، اما فیلسوفان مسلمان به­ویژه حکیم ملاصدرا ­­­­بیشتر به مبانی زیبایی­شناختی و منشا زیبایی پرداخته است. از نظر صدرا هنر صناعت است و میان طبیعت که فعل خداوند است با صناعت که فعل انسان است تشابه وجود دارد، چون با توجه به تشکیک وجود و مراتب آن، بین فعل الهی و فعل انسان تفاوت ذاتی و جوهری نیست، بلکه تفاوت در مراتب است. نیز از دیدگاه ملاصدرا چون انسان خلیفه خدا برروی زمین است، لذا صفات مستخلف عنه مانند مصور، مبدع و خلاق را دارد. بر این اساس انسان هنرمند  با توجه به اینکه مظهر صفات الهی است، با خلق فعل هنری به مبدا تشبه یافته است و با حقیقت و حکمت ارتباط دارد. هنرمند اعم از عکاس، نقاش، مجسمه­ساز، فیلم­ساز، نوازنده، هنرمند تجسمی، و هنرمعماری ، خلاقیتش ­از تجلیات الهی است­­، چنین­­­­­­­ هنرمندی با حکمت  پیوند دارد.
واژه‌های کلیدی: حکمت، هنر، زیبایی، عالم خیال، ملاصدرا
متن کامل [PDF 956 kb]   (183 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: فلسفی

فهرست منابع
1. ابن عربی، محی الدین (بی¬تا)، الفتوحات المکیه، (چهارجلدی)، بیروت، دارصادر.
2. تولستوی، لئو(1372)، هنر چیست، ترجمه کاوه دهگان، تهران، انتشارات امیر کبیر.
3. جعفری، محمدتقی (1361)، زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام، تهران، نشر فرهنگ و ارشاد اسلامی.
4. جوادی آملی، عبدالله (1385)، سروش هدایت، چاپ اول، قم، نشر اسراء.
5. شپرد، آن (1400) مبانی فلسفه هنر، مترجم علی رامین، تهران، انتشارات علمی فرهنگی .
6. صدرالدین الشیرازی، محمد (بی تا)، الاسفارالاربعه، تهران، کتابفروشی مصطفوی .
7. صدر الدین الشیرازی، محمد (1981)، الاسفارالاربعه، چاپ سوم، بیروت، دار احیاء التراث.
8. صدرالدین الشیرازی، محمد (1368) الاسفار الاربعه، قم، مکتبه المصطفوی .
9. صدرالدین الشیرازی، محمد (1366)، تفسیر القرآن الکریم، قم، انتشارات بیدار .
10. صدرالدین الشیرازی، محمد ( 1385)، اسرار الآیات، چاپ دوم، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران .
11. صدرالدین الشیرازی، محمد ( 1354)، المبدا والمعاد، چاپ اول، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران.
12. صدرالدین الشیرازی، محمد(1366)، تفسیر القرآن الکریم، قم، انتشارات بیدار .
13. فیض کاشانی، محمد ابن شاه مرتضی (1360)،کلمات مکنونه من علوم الحکمه و المعرفه، تهران، انتشارات فراهانی .
14. کاپلستون، فردریک (1375) تاریخ فلسفه یونان وروم، ترجمه سیدجلاالدین مجتبوی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش.
15. گاردنر، هلن (1365)، هنر در گذر زمان، ترجمه محمدتقی فرامرزی، تهران، نشر آگاه .
16. مطهری، مرتضی(1381)، فلسفه اخلاق، تهران، انتشارات صدرا .
17. مددپور، محمد(1383)، هنراسلامی و جامعه مدرن،شماره7، آبان، بیناب.
18. موسوی گیلانی، سیدرضی (1390)، درآمدی بر روش شناسی هنر اسلامی، قم، نشر ادیان و انتشارات مدرسه اسلامی هنر.
19. نوروزی، رضاعلی (1388)، زیبایی شناسی از منظر علامه جعفری و پیامدهای تربیتی آن، مجله بانوان شیعه، شماره 21 .
20. یانگ، جولیان، (1384) فلسفه هنر هایدگر، ترجمه امیر مازیار، تهران، گام نو.
21. هاسپرس، جان؛ اسکراتن، راجر (1379) فلسفه هنر و زیبایی شناسی، ترجمه آژند، تهران، انتشارات تهران.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پایگاه عمومی نشریات یکتاوب می باشد.

طراحی و برنامه نویسی و مالکیت فکری متعلع به : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC-BY-NC-ND 

Designed & Developed & coptright of web platform by : Yektaweb