جلد ۵، شماره ۲ - ( پاییز و زمستان ۱۴۰۳ )                   جلد ۵ شماره ۲ صفحات ۲۹۳-۲۶۷ | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

kiani M H. Investigating “Philosophical Spirituality” Based on the Theory of Existential Excellence in Mulla Sadra’s Thought. پژوهش های مابعدالطبیعی 2024; 5 (2) :267-293
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-290-fa.html
کیانی محمدحسین. بررسی «معنویت فلسفی» بر بنیاد نظریه اعتلای وجودی در اندیشه ملاصدرا. پژوهش های مابعدالطبیعی. ۱۴۰۳; ۵ (۲) :۲۶۷-۲۹۳

URL: http://mi.khu.ac.ir/article-۱-۲۹۰-fa.html


فلسفه و کلام دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت (ع)، تهران، ایران. ، kiani61@yahoo.com
چکیده:   (۳۶۳ مشاهده)
نسبت معناداری میان معنویت و فلسفه قابل تصور است و این مقاله عهده‌دار تحلیل این پرسش است که چه معنا و بنیادی برای «معنویت فلسفی» در مقام نسبت‌سنجی فلسفه و معنویت، در اندیشۀ ملاصدرا وجود دارد؟ بدین‌سان، در مقام ارائه پاسخ به شیوۀ مطالعه کتابخانه‌ای و روش تحلیلی و به فراخور تطبیقی نشان می‌دهیم که نقطۀ اتکاء این نسبت را می‌توان در اندیشه «اعتلای وجودی» تحلیل کرد. از آن‌رو که معنویت را می‌توان به کوشش برای فهم و اعمال هر امری دانست که به بهبود کیفیت روحی و ارتقای زندگی انسانی رهنمون می‌سازد؛ لاجرم، فلسفۀ ملاصدرا حداقل در سه موضع مبنایی بر معنویت تأثیر گذاشته و ذیل آن می‌توان درباره معنویت فلسفی به تأمل پرداخت: نخست، خودشناسی؛ چرا که فرد بر بنیاد آن، خودسازی خویش را در سلوکی که انتخاب کرده، سامان می‌دهد. در واقع، اعتلای وجودی که طریقی برای خودسازی است، مستلزم کوشش آدمی برای خودشناسی است. دوم، حکمتِ معنویتِ نظری؛ چرا که فرد در این فرایند می‌کوشد با تقرب به حقیقت نامحدود، وجود خویش را معنا بخشد. چنانکه این تقرب به‌معنای فعلیت‌بخشی استعدادهای نامحدود انسانی نیز قلمداد می‌شود و در نهایت، حکمتِ معنویتِ عملی؛ چرا که آگاهی به مراتب اعلای هستی مترتب بر تحولات وجودی است که در شخص بسته به کردار و کنش اختیاری در خویشتن محقق می‌سازد.


 
متن کامل [PDF 1602 kb]   (۵۰ دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: فلسفی

فهرست منابع
۱. قرآن کریم
۲. ابن سینا (۱۳۶۳)، المبـدأ و المعاد، بـه اهتمـام عبـداالله نـوراني، تهـران: موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل به همکاری دانشگاه تهران.
۳. ابن سینا (۱۳۷۹)، الاشارات والتنبیهات،‌ شرح نصیرالدین طوسی و شرح‌الشرح علامه قطب‌الدین رازی. تهران: مطبعه الحیدری.
۴. ابن سینا (۱۴۰۵)، الشفاء: الطبيعيات، قم: كتابخانه آية‌اللّه مرعشی نجفي.
۵. ارسطو (۱۳۴۹)، درباره نفس، علی مراد داودی، تهران: حکمت.
۶. حائری یزدی، مهدی (۱۳۶۰)، هرم هستی، تهران: مرکز ایرانی مطالعه فرهنگ‌ها.
۷. سبزواری، ملاهادی (۱۳۶۲)، اسرار الحکم، شرح میرزا ابوالحسن شعرانی، قم: کتاب‌فروشی اسلامیه.
۸. سبزواری، ملاهادی (۱۳۶۹)، شرح المنظومه، تصحیح حسن زاده آملى، تهران: ناب.
۹. سهروردی، شهاب‌الدین (۱۳۷۵)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
۱۰. طباطبایى، سید محمدحسین (۱۳۷۸)، تفسیر المیزان، محمد باقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
۱۱. عابدی شاهرودی، علی (۱۳۷۴)، ادوار و اصول فلسفه مشاء، کیهان اندیشه، شماره ۵۹: ۴ - ۲۴.
۱۲. کینگ اورسلا (۱۳۸۷)، معنویت، جان هینلز: راهنمای ادیان زنده، عبدالرحیم گواهی، قم: بوستان کتاب.
۱۳. لاهیجی، ملاعبدالرزاق (۱۳۷۲)، گوهر مراد، تصحیح سید زین‌العابدین قربانی، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
۱۴. ملاصدرا، صدرالدین محمد (۱۳۴۰)، رساله سه اصل. تصحیح سید حسین نصر، تهران: دانشگاه تهران.
۱۵. ملاصدرا، صدرالدین محمد (۱۳۶۰ الف)، اسرار الایات، تصحیح محمد خواجوی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
۱۶. ملاصدرا، صدرالدین محمد (۱۳۶۰ ب)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوكیة، تهران: مركز نشر دانشگاهى‏.
۱۷. ملاصدرا، صدرالدین محمد (۱۳۶۳) مفاتیح الغیب، تعلیقات علی النوری و تصحیح محمد خواجوی، تهران: انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
۱۸. ملاصدرا، صدرالدین محمد (۱۳۶۶)، تفسیر القرآن الكریم‏. قم: بیدار.
۱۹. ملاصدرا، صدرالدین محمد (۱۳۷۸)، المظاهر الإلهیه فی أسرار العلوم الكمالیه، تهران: بنیاد حكمت اسلامی صدرا.
۲۰. ملاصدرا، صدرالدین محمد (۱۹۸۱)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه العقلیه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
۲۱. وست، ویلیام (۱۳۹۳) روان‌درمانی و معنویت، شهریار شهیدی و سلطانعلی شیرافکن، تهران: رشد.
۲۲. وولف، دیوید (۱۳۸۶) روان‌شناسی دین، محمد دهقانی، تهران: رشد.
23. Bellah, Robert (1970) Beyond belief, New York: Harper & Row.
24. Elkins, D. N., Hedstrom, L. J., Hughes, L. L., Leaf, J. A.,&Saunders, C (1988) Toward a humanistic-phenomenological spirituality: Definition, description, and measurement. Journal of Humanistic Psychology, 28, 5-18. [DOI:10.1177/0022167888284002]
25. Nash, Robert (2002) Spirituality, Ethics, Religions, and Teaching: A Professor's Journey. New York: Peter Lang Publishing. Inc.
26. Wiseman, james (2006) spirituality and mysticism: a global view, orbis books.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پایگاه عمومی نشریات یکتاوب می باشد.

طراحی و برنامه نویسی و مالکیت فکری متعلع به : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC-BY-NC-ND 

Designed & Developed & coptright of web platform by : Yektaweb