جلد 5، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1403 )
جلد 5 شماره 2 صفحات 293-267 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
kiani M H. Investigating “Philosophical Spirituality” Based on the Theory of Existential Excellence in Mulla Sadra’s Thought. پژوهش های مابعدالطبیعی 2024; 5 (2) :267-293
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-290-fa.html
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-290-fa.html
کیانی محمدحسین. بررسی «معنویت فلسفی» بر بنیاد نظریه اعتلای وجودی در اندیشه ملاصدرا. پژوهش های مابعدالطبیعی. 1403; 5 (2) :267-293
فلسفه و کلام دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت (ع)، تهران، ایران. ، kiani61@yahoo.com
چکیده: (434 مشاهده)
نسبت معناداری میان معنویت و فلسفه قابل تصور است و این مقاله عهده‌دار تحلیل این پرسش است که چه معنا و بنیادی برای «معنویت فلسفی» در مقام نسبت‌سنجی فلسفه و معنویت، در اندیشۀ ملاصدرا وجود دارد؟ بدین‌سان، در مقام ارائه پاسخ به شیوۀ مطالعه کتابخانه‌ای و روش تحلیلی و به فراخور تطبیقی نشان می‌دهیم که نقطۀ اتکاء این نسبت را می‌توان در اندیشه «اعتلای وجودی» تحلیل کرد. از آن‌رو که معنویت را می‌توان به کوشش برای فهم و اعمال هر امری دانست که به بهبود کیفیت روحی و ارتقای زندگی انسانی رهنمون می‌سازد؛ لاجرم، فلسفۀ ملاصدرا حداقل در سه موضع مبنایی بر معنویت تأثیر گذاشته و ذیل آن می‌توان درباره معنویت فلسفی به تأمل پرداخت: نخست، خودشناسی؛ چرا که فرد بر بنیاد آن، خودسازی خویش را در سلوکی که انتخاب کرده، سامان می‌دهد. در واقع، اعتلای وجودی که طریقی برای خودسازی است، مستلزم کوشش آدمی برای خودشناسی است. دوم، حکمتِ معنویتِ نظری؛ چرا که فرد در این فرایند می‌کوشد با تقرب به حقیقت نامحدود، وجود خویش را معنا بخشد. چنانکه این تقرب به‌معنای فعلیت‌بخشی استعدادهای نامحدود انسانی نیز قلمداد می‌شود و در نهایت، حکمتِ معنویتِ عملی؛ چرا که آگاهی به مراتب اعلای هستی مترتب بر تحولات وجودی است که در شخص بسته به کردار و کنش اختیاری در خویشتن محقق می‌سازد.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
فلسفی
فهرست منابع
1. قرآن کریم
2. ابن سینا (1363)، المبـدأ و المعاد، بـه اهتمـام عبـداالله نـوراني، تهـران: موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل به همکاری دانشگاه تهران.
3. ابن سینا (1379)، الاشارات والتنبیهات، شرح نصیرالدین طوسی و شرح‌الشرح علامه قطب‌الدین رازی. تهران: مطبعه الحیدری.
4. ابن سینا (1405)، الشفاء: الطبيعيات، قم: كتابخانه آية‌اللّه مرعشی نجفي.
5. ارسطو (1349)، درباره نفس، علی مراد داودی، تهران: حکمت.
6. حائری یزدی، مهدی (1360)، هرم هستی، تهران: مرکز ایرانی مطالعه فرهنگ‌ها.
7. سبزواری، ملاهادی (1362)، اسرار الحکم، شرح میرزا ابوالحسن شعرانی، قم: کتاب‌فروشی اسلامیه.
8. سبزواری، ملاهادی (۱۳۶۹)، شرح المنظومه، تصحیح حسن زاده آملى، تهران: ناب.
9. سهروردی، شهاب‌الدین (1375)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
10. طباطبایى، سید محمدحسین (1378)، تفسیر المیزان، محمد باقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
11. عابدی شاهرودی، علی (1374)، ادوار و اصول فلسفه مشاء، کیهان اندیشه، شماره 59: 4 - 24.
12. کینگ اورسلا (1387)، معنویت، جان هینلز: راهنمای ادیان زنده، عبدالرحیم گواهی، قم: بوستان کتاب.
13. لاهیجی، ملاعبدالرزاق (1372)، گوهر مراد، تصحیح سید زین‌العابدین قربانی، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
14. ملاصدرا، صدرالدین محمد (1340)، رساله سه اصل. تصحیح سید حسین نصر، تهران: دانشگاه تهران.
15. ملاصدرا، صدرالدین محمد (1360 الف)، اسرار الایات، تصحیح محمد خواجوی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
16. ملاصدرا، صدرالدین محمد (1360 ب)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوكیة، تهران: مركز نشر دانشگاهى.
17. ملاصدرا، صدرالدین محمد (1363) مفاتیح الغیب، تعلیقات علی النوری و تصحیح محمد خواجوی، تهران: انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
18. ملاصدرا، صدرالدین محمد (1366)، تفسیر القرآن الكریم. قم: بیدار.
19. ملاصدرا، صدرالدین محمد (1378)، المظاهر الإلهیه فی أسرار العلوم الكمالیه، تهران: بنیاد حكمت اسلامی صدرا.
20. ملاصدرا، صدرالدین محمد (1981)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه العقلیه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
21. وست، ویلیام (1393) روان‌درمانی و معنویت، شهریار شهیدی و سلطانعلی شیرافکن، تهران: رشد.
22. وولف، دیوید (1386) روان‌شناسی دین، محمد دهقانی، تهران: رشد.
23. Bellah, Robert (1970) Beyond belief, New York: Harper & Row.
24. Elkins, D. N., Hedstrom, L. J., Hughes, L. L., Leaf, J. A.,&Saunders, C (1988) Toward a humanistic-phenomenological spirituality: Definition, description, and measurement. Journal of Humanistic Psychology, 28, 5-18. [DOI:10.1177/0022167888284002]
25. Nash, Robert (2002) Spirituality, Ethics, Religions, and Teaching: A Professor's Journey. New York: Peter Lang Publishing. Inc.
26. Wiseman, james (2006) spirituality and mysticism: a global view, orbis books.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
نظرسنجی
