Volume 6, Issue 1 (8-2025)
پژوهش های مابعدالطبیعی 2025, 6(1): 129-152 |
Back to browse issues page
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rastaei H. A Critical Analaysis of Allamah Tabātabāī’s Two Philosophical and Theoretical Approaches to the Discovery of Knowledge. پژوهش های مابعدالطبیعی 2025; 6 (1) :129-152
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-317-en.html
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-317-en.html
Ale- Taha Institute of Higher Education, Tehran, Iran , h.rastaei@aletaha.ac.ir
Abstract: (507 Views)
The question of how knowledge is discovered remains one of the central yet relatively underexplored issues in epistemology. While philosophers have often devoted far greater attention to ontological problems, Allāmah Tabātabāī offers an important and original contribution to this topic. In addition to writing a dedicated essay on the subject, “The Value of the Known” in Usul-i Falsafeh va Ravesh-e Realism, he also addresses it in various parts of his broader works.
Tabātabāī develops two distinct approaches. In his philosophical approach, grounded in the principle of essential objectivity, he maintains that certain acquired knowledge discovers the known by accident. In contrast, in his fundamental approach, he denies the possibility of genuine discovery altogether, aiming to pave the way for a more authentic understanding of knowledge. Essential objectivity, however, cannot be regarded as a sufficient criterion for discovery, both because it excludes philosophical and logical secondary intelligibles and because it conflicts with the doctrine of the primacy of existence.
This paper argues, through a logical analysis of concepts, that Tabātabāī’s two main arguments for rejecting true discovery are incomplete and therefore unjustified. First, something can be relational and, at the same time, represent something beyond itself. Second, something can represent another reality without being “annihilated” within it.
Tabātabāī develops two distinct approaches. In his philosophical approach, grounded in the principle of essential objectivity, he maintains that certain acquired knowledge discovers the known by accident. In contrast, in his fundamental approach, he denies the possibility of genuine discovery altogether, aiming to pave the way for a more authentic understanding of knowledge. Essential objectivity, however, cannot be regarded as a sufficient criterion for discovery, both because it excludes philosophical and logical secondary intelligibles and because it conflicts with the doctrine of the primacy of existence.
This paper argues, through a logical analysis of concepts, that Tabātabāī’s two main arguments for rejecting true discovery are incomplete and therefore unjustified. First, something can be relational and, at the same time, represent something beyond itself. Second, something can represent another reality without being “annihilated” within it.
Keywords: Discovery, Essential Objectivity, Acquired Knowledge, Certain Confirmation, Allāmah Tabātabāī
Type of Study: Original Article |
Subject:
Philosophy
References
1. احدی، علی؛ سلیمانی امیری، عسکری؛ صانعی، علیرضا (1401)، قطع و یقین از منظر علم اصول و معرفت‌شناسی بر پایۀ دیدگاه آخوند خراسانی و علامه طباطبایی، معارف عقلی، شمارۀ چهل و چهارم، 33 تا 56.
2. اصفهانی، محمد حسین (1429ق)، نهایة الدرایة، بیروت: مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
3. انصارى، مرتضى بن محمد امين (1416ق)، فرائد الاصول، قم: مجمع الفكر الاسلامی.
4. حائری اصفهانی، محمد حسین¬بن عبدالرحیم (1404ق)، الفصول الغرویه فی الاصول الفقهیه، قم، دار احیاء العلوم الاسلامی.
5. خراسانى، محمد كاظم بن حسين (1409ق)، کفایة الاصول، قم: مؤسسة آل‌البيت علیهم‌السلام لاحیاء التراث.
6. خراسانى، محمد كاظم بن حسين (1410 ق)، درر الفوائد فی الحاشية على الفرائد، تهران: مؤسسة الطبع و النشر التابعة لوزارة الثقافة و الارشاد الاسلامی.
7. شیرازی، محمد بن ابراهیم [صدر المتألهین] (1423ق)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
8. طباطبایی، سید محمد حسین (1402ق)، حاشیة الکفایة، قم: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.
9. طباطبایی، سید محمد حسین (1404ق)، نهایة الحکمة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
10. طباطبایی، سید محمد حسین (1420ق)، بدایة الحکمة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
11. طباطبایی، سید محمد حسین(1371ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: اسماعیلیان.
12. طباطبایی، سید محمد حسین(1387ش)، اصول فلسفۀ رئالیسم، قم: بوستان کتاب.
13. طباطبايى، سید محمد حسين (1386)، نهاية الحكمة با تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، قم: مركز انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی.
14. طوسی، محمد بن محمد [خواجه نصیر الدین طوسی] (1383)، اجوبة المسائل النصیریة، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
15. مجموعۀ نویسندگان (1381)، مرزبان وحی و خرد، یادنامۀ مرحوم علامه سید محمد حسین طباطبایی، قم: بوستان کتاب قم.
16. مظفر، محمد رضا (1424ق)، المنطق، قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة.
17. ملایی، رضا (1393)، بررسی تبیین‌های مختلف از کاشفیت علم حصولی در فلسفه اسلامی، حکمت اسراء، شمارۀ بیست و دوم، 53 تا 72.
18. میرزای قمی، ابوالقاسم¬بن¬محمد حسن (1430ق)، القوانین المحکمه فی الاصول، قم: احیاء الکتب الاسلامیه.
19. نیکویی، مجید؛ سیمایی صراف، حسین (1398)، نقدی بر کاشفیت قطع از واقع در پرتو معرفت شناسی جدید، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال یازدهم، شمارۀ بیستم، 373 تا 402.
Send email to the article author
| Rights and permissions | |
 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. |
Vote
