1- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی ، mosavi3974@gmail.com
2- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
چکیده: (22 مشاهده)
یکی از کاربردهای مهم وجود رابط در حوزه خداشناسی، قرار گرفتن در مقدمات اثبات وجود واجب و توحید اوست. هدف اصلی این پژوهش تحلیل وجود رابط در نگاه جلاالدین دوانی و پیامد آن در مساله توحید است. گرچه شواهدی مبنی بر وجود رابط و رابطی هر دو در رساله الزورء محقق دوانی وجود دارد، اما با بررسی منابع بیشتر و شروح آنها و تطبیق آن با مبانی فکری او در برهان اثبات وجود واجب، مشخص شد دیدگاه وی در این مورد؛ وجود رابطی معلول است که این نظریه به استقلال معلول از علت میانجامد. انفکاک معلول از علت، منجر به دوگانگی در عالم هستی می شود که مهمترین پیامد آن، اخلال در اثبات توحید واجب است. اثبات توحید و صفات واجب تعالی، یکی از نتایج برهان صدیقین ملاصدرا است. اما با بررسی و تحلیل مبانی فکری محقق دوانی مشخص شد که نه برهان صدیقین او که مقسم در آن مفهوم وجود است، و نه برهان ذوق تاله او که مبتنی بر انحصار وجود در واجب و اعتباری بودن وجود در ممکنات است، توحید واجب و مراتب آن را اثبات نمی کند یا به تعبیری؛ اعتقاد به توحید در نگاه محقق دوانی-از این جهت که معتقد به اصالت ماهیت بوده و حد وسط در برهان اثبات واجب را امکان ماهوی در نظر گرفته- با مبانی فکری او در تضاد است. روش تحقیق در این پژوهش؛ تحلیلی- توصیفی است که احصاء داده های آن کتابخانه ای می باشد.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
فلسفی