جلد 6، شماره 1 - ( بهار و تابستان 1404 )                   جلد 6 شماره 1 صفحات 392-363 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Honarmand H, Mirshamsi Z S, Alerasoul S. The Interplay of Practical and Theoretical Intellects in the Existential Perfection of the Human Being: Based on Imam Khomeini’s Philosophy. پژوهش های مابعدالطبیعی 2025; 6 (1) :363-392
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-330-fa.html
هنرمند حسین، میرشمسی زینب سادات، آل رسول سوسن. تعامل عقل عملی و عقل نظری در فرآیند کمال وجودی انسان براساس فلسفه امام خمینی. پژوهش های مابعدالطبیعی. 1404; 6 (1) :363-392

URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-330-fa.html


1- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
2- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران ، mirshamsi@kiau.ac.ir
3- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران.
چکیده:   (178 مشاهده)
این پژوهش با روش تحلیلی-استنباطی به بررسی تعامل عقل نظری و عقل عملی در فرآیند کمال وجودی انسان از منظر فلسفه امام خمینی می‌پردازد. نگارنده با تحلیل دو الگوی طولی و عرضی در نسبت این دو قوه، نشان می‌دهد که الگوی عرضی، که بر همکاری هم‌زمان هردو عقل تأکید دارد، با نظام فکری امام خمینی سازگاری بیشتری دارد. در این الگو، با وجود تقدم وجودی عقل عملی، هر دو قوه در تحقق معرفت و فعلیت ‌یافتن آن در ساحت عمل، نقش مکمل و دوسویه دارند. مقاله در ادامه با تبیین پیوند این تعامل با قوس نزول و صعود اسماء الهی، بر نقش عقل عملی به‌عنوان راهبر سلوک وجودی انسان و مظهر تحقق اسماء اشاره می‌کند. نتیجه نهایی پژوهش آن است که تحقق کمال انسان، تنها در پرتو تعامل هماهنگ عقلِ ناظر به نظر و عقلِ ناظر به عمل در هر دو قوس ممکن می‌گردد؛ تعاملی که در نهایت به مقام «فناء فی‌الله» می‌انجامد و انسان را به مظهر جامع اسماء الهی بدل می‌سازد.
متن کامل [PDF 1829 kb]   (5 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: فلسفی

فهرست منابع
1. قرآن کریم.
2. ابن¬عربی، محمد (1293)، الفتوحات المکیه، بولاق.
3. ابن¬سینا، ابو علی حسین بن عبدالله (1403)، اشارات و تنبیهات، تهران: دفتر نشر کتاب.
4. ابن¬سینا، ابو علی حسین بن عبدالله (1365)، فصوص الحکم، به کوشش ابوالعلاء عفیفی، قاهره: دار إحياء التراث العربي.
5. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1399)، قواعدکلی فلسفی در فلسفه اسلامی، چاپ هفتم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
6. حسن¬زاده آملی، حسن (1387)، شرح فارسی الاسفارالاربعه، چاپ اول، قم: بوستان کتاب.
7. حائری یزدی، مهدی (1384)، کاوش¬های عقل نظری، تهران: موسسه حکمت و فلسفه ایران.
8. خمینی، سید روح الله (1380) آداب الصلوه، چاپ دهم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
9. خمینی، سید روح الله (1376)، شرح چهل حدیث، چاپ یازدهم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
10. خمینی، سید روح الله (1428)، شرح دعاء السحر (الطبع الجدید)، چاپ چهارم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
11. خمینی، سید روح الله (1387 الف)، شرح جنود عقل و جهل، چاپ دوازدهم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
12. خمینی، سید روح الله (1387 ب)، الطلب والاراده، چاپ چهارم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
13. خمینی، سید روح الله (1386)، مصباح الهدایه، چاپ ششم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
14. خمینی، سید روح الله (1378)، صحیفه امام، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
15. خمینی، سید روح الله (1400)، دانشنامه امام خمینی (ده جلدی)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
16. خمینی، سید روح الله (1392 الف)، تقریرات فلسفه امام خمینی، چاپ چهارم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
17. خمینی، سید روح الله (1392 ب)، تعلیقات علی شرح «فصوص الحکم» و «مصباح الانس»، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
18. خمینی، سید روح الله (1388)، چاپ یازدهم، تفسیر سوره حمد، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
19. سبزواری، هادی بن مهدی (1383)، اسرارالحکم فی المفتتح والمختتم، قم: مطبوعات دینی.
20. سبزواری، هادی بن مهدی (1376)، رسائل حکیم سبزواری، تهران: اسوه.
21. طباطبایی، محمدحسین (1402)، المیزان فی التفسیر القرآن، لبنان: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
22. کاپلستون، فردریک (1399)، تاریخ فلسفه، ترجمه سید جلال الدین مجتبوی، چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
23. مصباح یزدی، محمدتقی (1381)، فلسفه اخلاق، تهران: چاپ و نشر بین الملل.
24. مظفر، محمدرضا (بی تا)، المنطق، قم: انتشارات دارالعلم.
25. ملاصدرا، محمدبن ابراهیم قوام شیرازی (1375)، الشواهدالربوبیه فی المناهج السلوکیه، بیروت: موسسه التاریخ العربی.
26. ملاصدرا، محمدبن ابراهیم قوام شیرازی (1368)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، قم:مکتبه المصطفوی.
27. ملاصدرا، محمدبن ابراهیم قوام شیرازی (1378)، رساله فی الحدوث، تهران: حکمت اسلامی صدرا.
28. ملاصدرا، محمدبن ابراهیم قوام شیرازی (1422)، شرح الهدایه الاثیریه، بیروت: موسسه التاریخ العربی.
29. مولوی، جلال الدین محمدبن محمد (1374)، شرح مثنوی، شارح: هادی بن مهدی سبزواری، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
30. میرشمسی، زینب السادات (1399)، بررسی نفش عاطفه به عنوان واسط عمل و نظر از منظر ملاصدرا: دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی، شماره 1.
31. نظیری خامنه، نوشین؛ ذهبی، سید عباس؛ عباسی، بابک؛ بهشتی، احمد (1400)، تقدم حکمت عملی بر حکمت نظری در مکتب اشراقی سهروردی: نشریه جاویدان خرد، شماره 39.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پایگاه عمومی نشریات یکتاوب می باشد.

طراحی و برنامه نویسی و مالکیت فکری متعلع به : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC-BY-NC-ND 

Designed & Developed & coptright of web platform by : Yektaweb