جلد 5، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1403 )
جلد 5 شماره 2 صفحات 353-325 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mansouri A. Explaining of the Conceptual Model of Human Action Based on Mulla Sadra’s Philosophy. پژوهش های مابعدالطبیعی 2024; 5 (2) :325-353
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-313-fa.html
URL: http://mi.khu.ac.ir/article-1-313-fa.html
منصوری آرمین. تبیین مدل مفهومی فرآیند تحقق کنش انسانی مبتنی بر فلسفه صدرایی. پژوهش های مابعدالطبیعی. 1403; 5 (2) :325-353
دانشگاه تبریز ، mansouri.a1373@gmail.com
چکیده: (286 مشاهده)
کنش انسانی و فرآیند تحقق آن مسأله‌ای بنیادین برای علوم انسانی-اجتماعی است. روش این تحقیق تحلیلی-برهانی بوده و با تحلیل فلسفۀ صدرایی، استنباط پاسخ پرسش تحقیق، مبرهن شده است. هدف مقالۀ حاضر این است که با بهره‌گیری از نظام فکری صدرا عوامل درونی و بیرونی دخیل در تحقق کنش انسانی، روابط میان این عوامل در تحقق کنش و متکی بر آنها فرآیند تحقق کنش را استخراج کرده و مدل مفهومی آن را ترسیم نماید. یافته‌های تحقیق گویای آنند که از جمله عوامل درونی دخیل در کنش، قوای نفس انسانی (عقل نظری، عقل عملی و قوای تحریکی)، فطرت، شاکله (مجموع باورها و ملکات)، دانش و تجربیات انباشته، خواطر و اعتباریات و عوامل بیرونی دخیل در کنش نیز مرتبط با جامعه و زیست‌بوم کنشگر بوده و از سه جهت تأثیر روح حاکم بر جامعه بر شکل‌گیری شاکلۀ فرد، تسهیل‌گری و جهت‌بخشی به کنشِ کنشگر در مسیر فشار اجتماعی و اطلاعات شناختیِ دریافت شده از اجتماع در کنش مؤثرند. در میان این عوامل برخی از آنها مقوم تحقق کنش محسوب می‌شوند که در غیاب آنها تحقق کنش در عمل پدیدار نمی‌شود. این عوامل عبارت اند از؛ اطلاعات شناختی فرد، شاکله، دانش‌ها و تجربیات انباشته و اجتماع. در نهایت مبتنی بر فرآیند تبیین شده برای کنش، مدل مفهومی آن، نگاشته شده است.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
فلسفی
فهرست منابع
1. ابراهیمی پور، قاسم، مفیدبجنوردی، مجید (1397)، تفسیر کنش متقابل اجتماعی بر مبنای انسان‌شناسی صدرایی، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال نهم، شماره اول، 57-41.
2. اشیری، سعید (1399)، تحلیل دوگانه رفتار-کنش و بازخورد-بازتاب در فلسفه روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به حکمت متعالیه، نامه فرهنگ و ارتباطات، سال چهارم، شماره دوم، 166-141.
3. ایمان، محمدتقی، کلاته ساداتی، احمد (1392)، روش‌شناسی علوم انسانی نزد اندیشمندان مسلمان، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
4. ذبیحی، محمد (1397)، حکمت عملی از نگاه سه فیلسوف مسلمان فارابی، ابن سینا و ملاصدرا، تهران، سمت.
5. رفیعی آتانی، عطاالله (1396)، واقعیت و روش تبیین کنش انسانی در چهارچوب فلسفه اسلامی؛ نظریه‌ای بنیادین در علوم انسانی، تهران، آفتاب توسعه.
6. صدرالدین شیرازی، محمد (1981)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. جلد4، چاپ سوم، حاشیه علامه طباطبایی، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
7. صدرالدین شیرازی، محمد (1981)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. جلد9، چاپ سوم، حاشیه علامه طباطبایی، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
8. صدرالدین شیرازی، محمد (1981)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. جلد8، چاپ سوم، حاشیه علامه طباطبایی، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
9. صدرالدین شیرازی، محمد (1366)، شواهدالربوبیه، مترجم: جواد مصلح، تهران، چاپ اول، انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
10. صدرالدین شیرازی، محمد (1363)، مفاتیح الغیب، تهران، موسسه تحقیقات فرهنگی.
11. صدرالدین شیرازی، محمد (1354)، المبدا و المعاد، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران.
12. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1374)، ترجمه تفسیرالمیزان، جلد13، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
13. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1388)، انسان از آغاز تا انجام، قم، بوستان کتاب.
14. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1423ق)، رساله الولایه، قم، بخشایش.
15. کاهیرده، نسیم (1397)، مؤلفه‌های ذهنی مؤثر در بروز کنش اجتماعی اخلاقی از دیدگاه علامه طباطبایی، اندیشه علامه طباطبایی، سال پنجم، شماره هشتم، ص 150-119.
16. مطهری، مرتضی (1372)، مجموعه آثار، جلد3، قم، صدرا.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
نظرسنجی
