پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده: (942 مشاهده)
فهم فلسفی از تصور خدا با فهم کلامی تصور خدا از آغاز با چالشها و تعارضهایی مواجه بوده که شاید بتوان نقطه اوج این نزاع را در تهافت الفلاسفه غزالی یافت که فیلسوفان را به خاطر باور به سه مسأله تکفیر کرد. مسأله این پژوهش بازخوانی انتقادات غزالی بر فیلسوفان و محک و ارزیابی دیدگاه او، سپس بررسی قوت و ضعف دفاعیه ابن رشد است. غزالی بهدرستی متوجه شده بود که با اثبات قدم عالم، اثبات وجود خدا راه دشواری را در پیش دارد، با اینحال اعتقاد به حدوث زمانی عالم نیز تبعات باطلی به همراه دارد که کمتر از تبعات آموزه فیلسوفان نیست. در خصوص علم خدا به جزئیات نظر میرسد پاسخ ابن رشد، مناسب است و میتواند ایراد غزالی را در این خصوص برطرف کند. تفاوت غزالی با ابن رشد در این است که او با استناد به قرآن، علم خدا به همه جزئیات را ثابت میداند، اما فیلسوف در خصوص چیزی به اظهار نظر میپردازد که نمیتواند فهم درست و دقیقی درباره آن داشته باشد. در خصوص معاد جسمانی نیز ابنرشد با تأویل، بین حقیقت فلسفی و آموزه دینی هماهنگی برقرار میکند اما با اختلاف نظر ابن رشد و غزالی درباره تأویل در داوری نهایی نمیتوان گفت حق با غزالی است یا ابن رشد.
شمارهی مقاله: 8
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
فلسفی