جلد 5، شماره 1 - ( بهار و تابستان 1403 )
جلد 5 شماره 1 صفحات 211-188 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشگاه صنعتی شریف ، jakbarit@sharif.edu
2- دانشگاه صنعتی شریف
2- دانشگاه صنعتی شریف
چکیده: (1685 مشاهده)
هوش مصنوعی یا ماشینی، که امروزه در حال گسترش به تمام ساحت‌های زندگی بشری است، بی‌تردید نیازمند بررسی و ارزیابی از ابعاد گوناگون از جمله بُعد فلسفی است. یکی از سوالات فلسفی در این زمینه این است که آیا هوش مصنوعی می‌تواند تا آنجا پیشرفت نماید که کاملاً به‌حد هوش طبیعی انسانی و یا حتّی فراتر از آن نائل آید؟ آیا در این خصوص برای هوش مصنوعی محدودیّت یا مانعی فلسفی قابل تشخیص است که اساساً آن را برای همیشه از نیل به‌چنین سطحی محروم سازد؟ این مقاله در صدد پرداختن به چنین سوالاتی است. طبق بررسی‌ها و نتایج مقاله، هوش مصنوعی، که تاکنون در مسیر توسعۀ خود دو موج را پشت سرگذاشته، برای ورود به موج سوم و تقرّب به هوش طبیعیِ انسانی نیازمند توانایی انجام نوعی استنتاجِ وابسته‌به‌زمینه به‌نام "اَبداکشن" ("استنتاج بر پایۀ بهترین تبیین") است؛ درحالی‌که نسبت به چنین توانمندی، به‌دلیل خلّاقانه، محتوایی، غیرصوری و غیرمحاسباتی بودنِ این نوع استنتاج، اساساً افق روشنی برای ماشین متصور نیست. در واقع طبق استدلالات مقاله، هوش ماشینی، گرچه می‌تواند در ابعاد کارکردی خود (یعنی ابعاد صوری-محاسباتیِ محض) هوش انسانی را پشت سر گذاشته و از آن فراتر هم برود، ولی مادام که از توانمندی‌های غیرکمّی و غیرصوری نظیر "تخیّل"، "خلّاقیّت"، "فهم"، "تفّکر"، "شمّ خوب" و در رأس آنها "آگاهی" (که هوش طبیعی انسانی متنعّم از آنهاست) محروم باشد، امکان هوشمندی در تراز هوش انسانی را نخواهدداشت.
واژه‌های کلیدی: هوش مصنوعی (ماشینی)، هوش طبیعی (انسانی)، استنتاج بر پایۀ بهترین تبیین، فهم، آگاهی، ذهن
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
فلسفی
فهرست منابع
1. Bonjour, L. (1998), In Defence of Pure Reason, Cambridge: Cambridge University Press.
2. Chakravartty, A. (2017), Scientific Ontology: integrating naturalized metaphysics and voluntarist epistemology, Oxford University Press.
3. Chalmers, D. J. (1997), The Conscious Mind: In Search of a Fundamental Theory, Oxford Paperbacks.
4. Chalmers, D. (2017), "The Hard Problem of Consciousness", in S. Schneider and M. Velmans (eds.), The Blackwell Companion to Consciousness, Wiley-Blackwell, 32-42. [DOI:10.1002/9781119132363.ch3]
5. Chalmers, D. (2022), The Mystery of Consciousness: A Dialogue Between a Neuroscientist and a Philosopher (D. Chalmers and A. Damasio), in M. Gleiser (2022), 1-25. [DOI:10.7312/glei20410-002]
6. Churchland, Paul (2013), Matter and Consciousness, 3rd ed., Cambridge (Massachusetts), London: Mit Press.
7. Churchland, Patricia (1986), Toward a Unified Science of the Mind-Brain, Cambridge, MA.
8. Churchland, Patricia (1996), "The Hornswoggle Problem", Journal of Consciousness Studies, 3(5-6), 402-408.
9. Churchland, Paul, and Churchland, Patricia (1990), "Could a Machine Think?", Scientific American 262, 32-37. [DOI:10.1038/scientificamerican0190-32]
10. Damasio, A. (2022), The Mystery of Consciousness: A Dialogue Between a Neuroscientist and a Philosopher (D. Chalmers and A. Damasio), in M. Gleiser (2022), 1-25. [DOI:10.7312/glei20410-002]
11. Dreyfus, Hubert (1992), What Computers Still Can't Do: A Critique of Artificial Reason, The MIT Press.
12. Dreyfus, Hubert & Dreyfus, Stuart (1986), Mind over Machine: The Power of Human Intuition and Expertise in the Era of the Computer, Simon and Schuster.
13. Dreyfus, Hubert, & Dreyfus, Stuart (1988), "Making a Mind Versus Modeling the Brain: Artificial Intelligence Back at a Branchpoint", Daedalus, vol. 117 (1), 15-43.
14. Gleiser, M. (ed.) (2022), Great Minds Don't Think Alike: Debates on Consciousness, Reality, Intelligence, Faith, Time, AI, Immortality, and the Human, Columbia University Press. [DOI:10.7312/glei20410]
15. Harman, G. H. (1965), "The Inference to the Best Explanation", The Philosophical Review, 74(1), 88-95. [DOI:10.2307/2183532]
16. Larson, E. J. (2021), The Myth of Artificial Intelligence: Why Computers Can't Think the Way We Do, Harvard University Press. [DOI:10.4159/9780674259935]
17. Launchbury, J. (2017, February 15), A DARPA perspective on artificial intelligence, Retrieved Septamber 8, 2023, from https://www.youtube.com/watch?v=-O01G3tSYpU&t=313s
18. Nagel, T. (1974), "What Is It Like to Be a Bat?", The Philosophical Review, 83(4), 435-450. [DOI:10.2307/2183914]
19. Peirce, C. S. (1992). The Essential Peirce: Selected Philosophical Writings, Vol. 1 (1867-1893), edited by Nathan Houser and Christian Kloesel, Indiana University Press.
20. Peirce, C. S. (1998). The Essential Peirce: Selected Philosophical Writings, Vol. 2 (1893-1913), edited by the Peirce Edition Project: Indiana University Press.
21. Searle, J. R. (1980), "Minds, Brains, and Programs", Behavioral and Brain Sciences 3(3), 417-424 and 450-457. [DOI:10.1017/S0140525X00005756]
22. Spitzer, E. (2016), "Tacit Representations and Artificial Intelligence: Hidden Lessons from an Embodied Perspective on Cognition", in V. Müller (ed.), Fundamental Issues of Artificial Intelligence, Springer, 425-441. [DOI:10.1007/978-3-319-26485-1_25]
23. Turing, A. M. (1950), "Computing Machinery and Intelligence", Mind 59, 433-460. [DOI:10.1093/mind/LIX.236.433]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |