موضوع فلسفه مطلق وجود است که سایر مراتب، از حق تعالی تا آخرین مراتب وجود را دربر می گیرد. مرکز هستی و سرسلسله موجودات که غالباً از او به واجب‌الوجود تعبیر می‌کنند، در فلسفه اشراق با عنوان «نورالأنوار» شناخته می‌شود. سهروردی در نظام اشراقی خویش پس از اثبات نورالأنوار و وحدت او، به نفی صفات زائده از آن ساحت می‌پردازد. درباره علم و فعل او نیز، دیدگاه بدیعی ارائه داده است. ملاصدرا  با اینکه برهان صدیقین خود بر اثبات واجب تعالی را با برهان سهروردی قریب مأخذ می داند، لکن با توجه به اعتباری بودن وجود در فلسفه سهروردی، شبهه ابن کمونه را بر طریقه او در اثبات واجب، وارد دانسته است. در مورد علم و سایر صفات خدا نیز، یا گفتار سهروردی را نقد کرده و یا در پاره ای جزئیات، آرای متفاوتی با او اتخاذ کرده است. در نوشتار حاضر ضمن بیان دیدگاه‌های سهروردی در این‌باره، به اختلافات و انتقادات ملاصدرا بر او پرداخته شده است.
 

واژه‌های کلیدی: شیخ اشراق، ملاصدرا، اثبات واجب الوجود، علم خدا، نفی صفات

متن کامل [PDF 314 kb]   (381 دریافت)